2010 Election OPERATOR

-Doy Cinco 

Masalimuot ang ating election.  "Manual man ito o  automated, mananatiling hindi parehas at madaya ang election.  Mananatiling elitist, patronage, personality, clan oriented at magastos ang eleksyon.  Manual man ito o automated, mananatiling magulo,  patayan at ‘di kapani-paniwala sa marami ang eleksyon at manual man o hindi,  mananatili ang mahalagang papel ng mga Operador sa eleksyon."  

Nagsisimula mula sa pre-campaign hanggang post-election activity,  ibig sabihin hanggang canvassing at proklamasyon ang dayaan sa eleksyon.   Mula sa pangangalap ng pondo at resources na kadalasa’y hindi sa mabuting paraan ang pinanggalingan,  mula sa pagse-set-up ng pampulitikang makinarya – entrench war,   media-air war at image-name recall o packaging ng image ng kandidato,   pamimitas ng mga lider at gate keepers at bilihan ng kaluluwa sa baba, talamak na ang gulangan at dayaan.   Hindi pa kasama rito  ang araw ng bisperas,  botohan,  bilangan  hanggang canvassing  kung saan minamaniobra ang dayaan.  Ito’y kapansin-pansin sa mga lugar kung saan mahigpitan ang labanan at maliliit ang winning margin. 

Sa ganitong paraan at kasalimuot, nakita ang kahalagahan ng mga election operator sa ating bansa.  Mataas ang kasanayan (skills) at kaalaman sa election laws and procedures ang mga OPERADOR.   Mahaba at malalim ang karanasan at track record ng mga operador.     Kabisado nila  ang punu’t dulo ng halalan,  mula preperasyon hanggang proklamasyon.   Ang bodegang election DATA (data-based), sanlaksang networks sa loob at laban ng gubyerno at Election Officer ang ALAS ng mga operador.    Malalim ang pagkakakilala ng mga Operador sa mga Election Officer sa nasyunal, probinsya at mga lunsod.  Nakikipagnegosasyon sila sa mga susi at responsableng tao na kayang ideliver o imanipula ng hindi halata,  hindi garapal ang resulta ng halalan. (Larawan:  campaign operator? theglenblog.blogspot.com)

Sa ilalim ng Omnibus Election Code (OEC),  implementing rules at guidelines at  sa bawat mga yugto,  artikulo at seksyon ng batas, napapariwara ang kasagraduhan at nabubutasan ang naturang mga batas.

Tinatawag din PARTISAN OPERATOR,  ELECTORAL CADRE at mersenaryong  mga Organisador sa larangan ng election ang mga OPERATOR.   Sila ang mga "service provider" sa larangan ng eleksyon, handang bayaran ang kanilang serbisyo sa ano mang paraan ninanais at kagustuhan ng pulitiko.  Para silang mga abugado,  duktor o mga accountant na ang propesyon ay ginagamit upang ayusin,  gamutin at paglingkuran ang kanilang kliente sa ano mang paraan,   proteksyon at talunin ang kalaban sa ano mang paraan.   Ang mga OPERADOR ang kadalasa’y tumitimon nag-oorchestrate ng campaign operation,  marangal man o di marangal,  sa malawakang pandaraya  o special operation para ipanalo ang isang kandidato.

Mga propesyunal,  mga dating aktibista, nagtatrabaho sa mga NGOs, sa mga ahensya ng gubyerno, staff at consultants ng ilang mga Senador,   Kongresman at local executive officers ang mga Operador.  Maaring iclassify sa tatlong uri ang OPERADOR;   operador sa lokal  (LGUs) at operador sa Party-list at pangnasyunal (party list,  Senador at president).    May operador na ang kasanayan ay sa “pagbasa ng kalagayan o  political mapping – election survey,  operador sa larangan ng conversion at protection,  resource mobilization at machinery building at may operador na ang kasanayan ay nasa larangan ng gawaing “special operation.”

Sa darating na 2010 national election,  mula sa presidentiables,  senatoriable hanggang congressional,  LGUs ay piyadong nakatanim na ang mga operador. 

Hindi mahirap isipin na maaring makumbinsi na isama sa gawain ng mga operador ang reform agenda sa kanilang mga parukyanong  mga pulitiko.  Maari silang maging tulay sa pag-eedukang pulitikal,  pagmumulat at tumulong sa advocacy ng good governance, political at electoral reform.   Kung ang mga abugado, ang mga accountant at arkitekto ay nagsasama-sama’t organisado,  hindi imposibleng ma-engganyong ma-organisa ang hanay ng mga Operador.