Barangay Eleksyon, dinaig ang Bagyong Juan

Doy Cinco

OVERHAUL COMELEC
Biktima rin ako sa kaguluhan ng barangay election kahapon. Sa akalang maayos at may kaluwagan (2:00 pm), anarkiya’t over-crowded, daming nadismaya’t umuwing luhaan at ‘di nakabotong mamamayan. (Larawan: si Pnoy sa Tarlac, http://www.mb.com.ph/)
Mula sa Diliman republic, Kalakhang Manila (NCR) hanggang sa Kanayunan, naging dilubyo ang katatapos na barangay eleksyon, hindi lamang sa araw ng botohan, maging sa kabuuang yugto ng eleksyon; mula sa pre-campaign, campaign hanggang sa voting at counting period. Ang malungkot, naging inutil ang COMELEC.(A police officer escorts a teacher as she protects a ballot box during canvassing of votes at the Manuel A. Roxas High School the other night. BERNARDO BATUIGAS, http://www.philstar.com/)

Kung may 26 ang patay, may P7.0 bilyon ang nasirang pananim at inprastruktura, may 200,000 ang naapektuhang bahay sa Bagyong Juan, sa barangay eleksyon, may 39 ang patay, P4.5 bilyon ang nawala, may no-election sa 2,400 barangay. Ang mas nakakahiya, may mahigit 2,000 over-extended na Kapitan ng barangay ang napabayaang mamayagpag at magpartisipa sa eleksyon.

Maliban sa naunsyaming mga barangay, may 1,700 barangay ang nadelay sa election. Sa Bicol lamang, may 1,836 barangay ang No-El at delay. Apektado rin ang kalapit na probinsya ng rehiyong Central Luzon at Southern Tagalog (Zambales, Cavite), mga lugar na nasa tungki ng ilong ng Comelec. Pumalpak ang mga kinontratang forwarder, sumablay ang pag-iimprenta ng balota at pare-pareho ang serial number.

Sa kaguluhan at pagiging dis-oganized, mababa ang voter's turn out, nagkaligaw-ligaw at madaming nawalan ng pangalan sa Computerized Voter’s List. Talamak ang flying voters (hakot), violation sa pagtatakda ng “common poster areas at iligal na laki ng poster at tarpuline.” Talamak ang vote buying, pananakot at karahasan. Kung naglalaro sa P500 / botante ang bilihan noong May Automated election, may mahigit P500 hanggang P1,000 – 3,000 / botante ang bilihan sa barangay. Sinasabing, “mas pinakamagastos daw ang barangay election kung ikukumpara sa pambansang election.”

May kalakihan ang extent ng damage (kung ikukumpara sa natural na kalamidad na Bagyong Juan); ang "pananabotahe o dili kaya’y pagpapabaya ng Comelec." Kung walang mananagot, tuluyan ng mawawala ang pagtitiwala ng mamamayan sa political process. Sapagkat nakasalalay ang kasagraduhan ng demokratikong proseso at institusyon, mas mabigat ang pinsalang idinulot ng Barangay eleksyon kung ikukumpara sa bagyong Juan.
Ayon sa Local Government Code 1991, ang Barangay na isang basic political unit ng gubyerno ay salamin ng demokrasya, partisipasyon at daluyan ng programa't delivery of basic services. Sa dalawang dekadang operationalization ng batas, nananatiling kontrolado ng padrino’t pulitiko (mayor, Kongresman, gobernador) ang barangay.

Malaki ang nakataya sa barangay, maliban sa kapangyarihang taglay nito, papalapit na ang mid-term 2013 election. Ang barangay ang inaasahang magiging larangan ng pakikibaka ng iba't-ibang pampulitikang pwersa kung papalaring maitutuloy ang Cha Cha, ang pagbabago ng sistema ng paggugubyerno sa loob ng anim na taong termino ng administrasyon ni PNOY.

Halos, mag-iisang daan taon na ang Comelec (100 years) sa pangangasiwa ng eleksyon. Una tayo sa Asia pagdating sa regular na paglulunsad ng eleksyon. Kung baga, hindi na ito bagong sistema, masasabing sanay at beterano na ang Pilipinas pagdating sa “demokrasya at representasyon.” Ang nakakapanglupaypay at malaking tanong, bakit hindi natututo, palagiang sablay, madugo't trahedya, hindi pinagkakatiwalaan ang Comelec at kondukta ng eleksyon?

Sa layuning i-strengthen ang institusyon, napapanahon ng i-overhaul ang Comelec. Tama lamang ang naging panukala ni PNOY na magkaroon ng masinsinang imbestigasyon sa katatapos na palpak na Barangay Election. Mayroon ibang reaksyon na nagsasabing muling repasuhin ang Local Government Code (LGC), buwagin na ang barangay at ito na raw ang “huling barangay eleksyon.” May nagsasabi na ang kapangyarihan ng alkalde at asembleya ng mamamayan na lamang ang magtalaga sa mga punong barangay.

Conditional Cash Transfer will dis-empower informal sector

Doy Cinco

Habang hinahagupit ng Bagyong Juan ang Northern Luzon at minomobilisa ang Disaster’s Preparedness-zero casualty ng mga lokal na gubyerno, sa Kongreso, naging mainit ang labanan sa budget hearing lalong lalo na ang kontrabersyal na Conditional Cash Transfer (CCT) ng DSWD – Sec Dinky Soliman. (Larawan: dswd_2a.81154754.JPG)

Depende kung saan ang bias mo. Kung bahagi ka sa implementasyon at kaalyado ka ng bagong administrasyon, walang dudang pabor ka sa programa ng CCT. Kung ikaw ay malayo sa pansitan, isang oposisyon (Lakas-KAMPI) at nakapakat sa dating Administrasyon, "tutol kunwari." Kung ikaw ay isang Kaliwa na di naambunan ng ganansya at kung ika’y consistent at naniniwala sa popular na kasabihan ng mga Tsinong, “give a man a fish and you feed him for a day. Teach a man to fish and you feed him for a lifetime at para sa mga Pinoy, “kumayod, magtrabaho at magsumikap, definitely tutol ka sa CCT.

Ang World Bank (WB) at Asian Development Bank (ADB) na tumulong, nagpautang at pangunahing taga-pamandila’t promotor ng programang Pantawid Pamilyang Pilipino Program (4Ps) – CCT ay hindi nababanggit at nawawala sa eksena. Ang WB na nalalagay sa zero credibility ay isang institusyong pananalapi na kontrolado ng pinakamakapangyarihang emperyo ng mundo, ang Estados Unidos, habang kontrolado naman ng bansang Hapon ang ADB.

Sa bawat programa’t mga proyektong may kinalaman sa kaunlaran at komunidad, ang karaniwang itinatanong ay kung may "democratic process at consultation" na isinagawa ang programa. May partisipasyon ba ang mamamayan, tunay nga bang makikinabang at magbebenepisyo ang mga maralita o informal sectors? At nililinaw kung solusyon ba ang CCT sa pagsugpo ng ilang dekadang karalitaan o isa lamang itong band-aid, palyatibo't pa-pogi points?

Mga dayuhan, "matatalino at raketerong" local elite ang utak at punu’t dulo ng CCT. Maganda man ang intensyon, idahilang "stop-gap measure" man ito, sa bandang dulo, inaasahang may negatibong epekto, sasablay at patuloy na "magiging pala-asa, tamad at kalabit pengeng" kultura ang mga maralita. Sabihin man ni Sec Dinky Soliman na "pangunahing maralita ang makikinabang, mas kapani-paniwalang mas kakabig at interest ng DSWD-Malakanyang ang pakay ng programa." Sa akalang "tunay na nanglilingkod, ang totoo'y isa itong dis-empowerment, sagka sa kaunlaran ng komunidad at demokratisasyon ng lipunang Pilipino."

Kung sana’y kinunsulta ang mga informal sector, walang dudang imumungkahi nito ang “pangangailangang pa-trabaho para sa reforestation (proteksyon ng Marikina watershed), paglilinis ng kanal at pagtanggal ng mga bara sa drainage system. Pa-trabaho para sa bilyong pisong proyektong inprastraktura (local at national), housing (medium rise bldg) program at pautang para sa kabuhayan o mga micro-livelihood project.

Para sa mga maralita ng kanayunan, ang pangangailangang pagpapaunlad ng ani't produksyon, subsidyo ng mga binhing palay, abono, mga suportang agapay sa magsasaka’t mangingisda (sustainable integrated resource management), rehabilitation ng mga irigasyon at malawakang reforestation program. (larawan: Sustainable Agricultural Technologies / f0048‑01.gif)

Kung papipiliin lang ang mga taga Isla Puting Bato sa Baseco-Tondo at Agham rd sa harap ng Pisay, Barangay Payatas, Commonwealth, Holy Spirit at Batasan sa QC, training at kasanayan mula sa TESDA ang tiyakang gugustuhin (vocational at technical training) ng maraming istambay.

Masalimuot na proseso ang pagsasakapangyarihan (empowerment) o pag-iinstitusyunalisa ng people power. Komplikado't structural ang pag-iistrategized ng “poverty eradication at social protection program” at ano man ang laman nito, ang prinsipyo't prosesong “kayo ang boss ko at kukunsultahin ko” ay hindi dapat maisakripisyo.

Ayon sa mga academics at people's empowerment practitioners , "kung hindi kasali ang mamamayan sa pagdedesisyon, pagpaplano at patuloy ang kalakarang Top / Down approach," mauuwi lamang sa wala ang P20.0 bilyong pondo ng DSWD at ang inaasam-asam na pagbabago't kaunlaran sa ilalim ng administrasyon ni PNOY ay nanganganib na mauwi sa bangungot kahalintulad ng mga nakaraang buluk na administrasyon nagdaan.