Outdated at Outmoded economy

Totoong outdated na ang modelong ginagamit na pang-ekonomya ng gubyerno. Hindi na uubra, hindi na kwela o 'wa EPEK na sa mamamayang Pinoy ang paulit-ulit na ipinagyayabang ng Malakanyang, ng NEDA, ni Ate Glo ng mga pulitikong nakakubli sa saya nito, na kesyo gumaganda't lumalakas ang Piso at stock market ay gumaganda na ang ekonomiya.

Palagiang ginagamit din sa panloloko ang taunang 4-6% TANTOs (rating) na Gross National Product (GNP) at Gross Domestic Product (GDP) ng ating ekonomya na kung tutuusin, ayon mismo ng United Nation Development Program (UNDP) ay isang OUTDATED na panukat ng kaunlaran, malayong 'di makasasapat at suntuk sa buwang magtri-trickle down effect sa baba o sa naghihikahos na mamamayang Pilipino.

Tignan at suriin na lamang ang ibinabandila ng “elitist” na World Economic Forum (WEF), ang version ng World Social Forum na dinadaluhan ng mga alternative progressive forces, civil society ng mundo. Sinasabi mismo ng WEF na nakapag-come up na ito ng makabagong mga measures na kahit paano'y may katuturan sa paglago ng ekonomya ng mundo.Ayon sa kanila, “sa mga nagdaang panahon, may paghina, pagbagsak ng international barriers sa daloy ng goods, services, capital, labor, may pagmarka ng pagbilis ng kumpas ng technological at scientific progress...may pagbawas sa halaga ng transport at communication... Against this backdrop of rapid systemic change.... we have seen shifts in the relative importance of those critical factors which determine the evolution of productivity and hence growth."

Sa usapin daw ng national competitiveness, tinalakay sa WEF ang pangunahing mga bagay na nagdedetermina ng antas ng pag-unlad o produktivity ng isang bansa. Ang mga ito ayon sa kanila ay mga saligang factors-SALIK, patakaran at INSTITUTION." May siyam (9) na pillars na sinasabing critical factors sa pag-unlad ng ekonomya; una ang pagpapalakas ng Institutions, Macro economy, Health and primary education, Market efficiency, Technological readiness, Business sophistication, at ang Innovation. Klinassified nila ang unang apat bilang basic requirements, bilang efficiency enhancers ang sumunod na tatlo, habang ang salik ng innovation at sophistication ang huling dalawa.

Ipagpalagay na nating may istabilidad ang macro economic factors (fiscal) na ikinokokak ng Malakanyang, pero sa ibang anggulo't larangan walang dudang WEAK-lumpo ang ating INSTITUTION, (lalo na ang democratic at political institution) infrastructure at ang pagkontrol ng pangungurakot na sinasabing siyang salik sa panlulupaypay ng ating ekonomya. Nakahanay ang Pilipinas sa mga bansang tinaguriang “banana republic” o ang kabaligtaran ng propang "strong republic" ni Ate Glo.

Sa mga nabanggit na institution, ang peace and order ang numero unong kailangang mairepaso. Bagsak ang kredibilidad ng AFP at PNP, mga bantay salakay at isinisisi sa malawakang pangungurakot-katiwalian sa weteng, “hello garci tape controvercy, ilihitimong gubyerno," political killings at panunupil ng demokratikong karapatan. Ang AFP at PNP na siyang dapat gumampan ng tungkuling protector of the pipol at Constitution, ang siyang promotor, fertilizer at canal na pinanggagaliangan ng lamok ng insureksyon at rebelyon.

Binabanggit din ang kahalagahan ng citizenry, ang aktibo at reponsableng papel ng mamamayan (active citizenry) na sasawata at magfifiscalized sa lumalalang kadimonyohan sa gubyerno, kaTRAPOhan sa Kongreso, sa lumalalang crisis ng representation (electoral politics) at institusyon ng Hustisya't hudikatura ng kasalukuyang dispenzation.

Sa dinami-dami ng batas na nakapatungkol sa safe guarding ng mga institusyon, preservation ng karapatang pang-tao, electoral process at pagbaka ng kurapsyon, wala itong nagawa, nagmistulang inutil, butas ang mga batas. Ang malalaking maimpluwensyang politikang angkan, oligarkiya, casique at warlordismo ang siyang nakapangyayari, kumatay at sumasalaula ng “rule of law at regulatory provision ng mga batas.”

Ang mga Pinoy na kabilang sa sinasabing middle class, na siyang dapat isa sa mga nangunguna sa panawagan (advocacy) ng good governance at kaunlaran ay napanghinanaan ng loob. Iilang porsiento na nga lang ng populasyon, nagsipaglikas (migration) pa ang malaking bahagi. Marami sa kanila'y matatagpuan sa mayayamang bansang tulad ng Amerika, Canada at Europa.

Wala sa PI, Con-Ass at CHA CHA ni Ate Glo, ni Tainga de Venecia at elite sa Tongreso ang SUSI, bagkus sila pa nga ang sanhi, ang pangunahing dahilan kung bakit lumala ng gadambuhalang sari-saring krisis ang country.

Mahalagang pag-isipan ng gubyernong papalit (kung sino man 'yon) ang “alternative development strategy” na matagal ng isinisigaw ng mamamayan. Pag-isipan ng ibasura ang kinakalawang na modelo ng ekonomyang sinusunod ng kasalukuyang umuukupa sa Malakanyang. May mahigit apat na dekadang kontrol ng elite ang gubyerno, wala na tayong narinig sa mga bukang bibig ang palagiang pagbibigay emphasis sa; macroeconomic stability (price at exchange rate stability, sustainable fiscal and balance of payments balances), trade liberalization, privatization, deregulation, and creating free markets, na sa totoo lang ayPASO na, 'di lang OUTMODED, OUTDATED pa.

Doy Cinco / IPD
Nov. 24, 2006